Mihenjan-droa ny tady : Azo atao amin’ny teny vahiny ny kabary ?

Iray amin’ny kolontsaina sady zavakanto mampiavaka ny Malagasy ny kabary. Tsy misy firenena manana azy io. Teny, sarin-teny, ohabolana, voambolana, sns, an’ny Malagasy no ampiasaina ao aminy. Maro ny vahiny te hahay azy…

Liana amin’ny kabary mala­gasy ny vahiny. Fa, ny Ma­lagasy ihany koa, efa misy ny mandika na mamadika azy io amin’ny teny vahiny. Ao koa ireo mampianatra ka­bary ho an’ny vahiny. Izany hoe, amin’ny teny vahiny. Mihenjan-droa ny tady, satria, tsy vitsy ireo tsy mankasitraka izany. Tsy noho ny fiarovana ny maha an’ny Malagasy ny kabary fo­tsiny, fa noho ny fahasimban-kasina ateraky ny dikan-teny, raha ny fanazavan-dry zareo.
Anisan’ny mampiavaka ny kabary malagasy ny fampiasana teny, sarin-teny, ohabo­lana, sns, ao anatiny. Manan-kasina avokoa ireo rehetra ireo. Manana ny hasiny ihany koa ny mpikabary, ny teny aloaky ny vavany, ny fihetsika hoentiny maneho izany, sns. Misy teny malagasy izay tsy azo adika na tsy ahitana dika amin’ny fiteny vahiny. Iray amin’ ireny, ohatra, ny teny « hasina ».

Mila fitandremana fatratra

Fandikana ny kabary mala­gasy amin’ny teny vahiny, mi­dika fivelarana? Antony hafa mampihenjan-droa ny tady io. Mila fitandremana fatratra ny fitazonana ny tena maha izy azy ny kabary malagasy. Sa­ro­tra ho an’ny vahiny tsy mbola nandia an’i Madagasikara ny hanazava na hiteny na han­dika amin’ny teniny ny hoe: « veliranom-bazimba… » na ny « sa­ kelimihoajoro », sns.
Azo atao ny dikan-teny amin’ny kabary, saingy, mbola kabary ve no iantsoana azy ireny? Na ho voatazona aza ny endrika ivelany, hanao ahoana ny vontoatiny sy ilay aina sy hasina ao anatiny? Natokana ho an’ny Malagasy irery ny kabary?
Mety manova « zavatra » maro ny famadihana ny kabary amin’ny teny vahiny… Mila miova Malagasy ny vahiny raha hianatra kabary? Saingy, ny mifanohitra amin’izay no hita. Malagasy te ho vahiny!

HaRy Razafindrakoto